Wat mij nog steeds zo goed bevalt in Brazilië, dat is de vanzelfsprekende gastvrijheid in de horeca. Een voorbeeld: je kiest in een restaurant een tafel uit, maar als je aan de entrada, het voorgerecht, toe bent, zie je dat er elders een aantrekkelijker tafel vrijkomt. “Mogen we verhuizen?”, vraag je aan de ober? “Maar natuurlijk”, en je wordt nog geholpen ook met het verplaatsen van je bord, je bestek, de servetten en de glazen.

Je ziet, zoals ons dat vanmiddag overkwam, dat de sobremesas, de toetjes, ruim zijn bemeten. Voor allebei een heel toetje, dat wordt teveel. Dus bestel je één toetje en je vraagt of je er twee lepels bij kunt krijgen. “Natuurlijk!” En als het een toetje is dat je misschien liever met een vork eet, dan krijg je er ook nog een extra vork bij.
Dat is nog eens gastvrijheid, vind ik. Dat steekt schril af bij een ervaring in een Grieks restaurant in Utrecht. Daar gingen we eten met een groep van zeven of acht personen. We bestelden enkele voorgerechten en om wat met elkaar te kunnen ruilen vroeg ik één extra bordje. De serveerster: “Nee mijnheer, dat doen we niet. Dat is in Griekenland niet gebruikelijk!” Ik vroeg me af of ze ooit in Griekenland was geweest.
Wat een mentaliteit, denk ik dan. Het lijkt wel of sommige mensen erop uit zijn het leven zo ingewikkeld mogelijk te maken. Ook in Utrecht gebeurde het me dat ik, even terug uit Brazilië, een afspraak had met iemand op een terras aan het Janskerkhof. Ik had een Braziliaanse attentie meegebracht, iets lekkers. Degene voor wie het bestemd was, legde het naast haar bordje, nog keurig in de doorzichtige plastic verpakking. De ober keek er met een afkeurende blik naar en zei bits: “Wilt u dat opbergen?” Je zal er eens een hap van nemen bij de koffie en het gebak die je er net hebt besteld.
Hier in Brazilië wordt er ook geen enkel probleem van gemaakt als niet iedereen in het gezelschap iets bestelt. Het kan zijn dat je gaat eten met een kennis die, toen je elkaar ontmoette, net klaar was met de lunch. Prima, geen enkel probleem. En als je bij het toetje dan toch om een extra bestek vraagt, maakt ook niemand daar een punt van.