Categoriearchief: Seizoenen / Estações

Beste wensen uit onze tuin


BoasFestas2016

Dit is de meest bijzondere bloem uit onze tuin. Hij groeit aan de Banana Ornamental, de sierbanaan. De bloem begint als een slanke spriet en vouwt zich geleidelijk aan open. Op onze jaarwens aan de onderkant een deel dat zich nog gaat uitvouwen. Bovenaan de afzonderlijke ‘schubben’, waaraan de beija-flores of kolibries zich tegoed komen doen. Dit seizoen hadden we acht van deze bloemen in onze sierbananen.

Als toegift een foto van de allergrootste, die inmiddels in volle bloei staat en zich helemaal heeft geopend.

Banana_orn_compl

Braziliaanse seizoenen

Toen ik vanochtend onder de douche uit kwam, bleek de spiegel niet beslagen te zijn, zodat ik meteen mijn haren kon kammen. Onder de douche had ik ook al gemerkt dat het water koeler was. De winter is begonnen, dat is duidelijk. Drie dagen geleden leek het nog zomer, met een warme middagtemperatuur. Maar eergisterenavond werd het ineens fris. Medelijden is niet nodig, hoor. Ook een wintermiddag kan hier nog veel weg hebben van wat in Nederland een lekkere zomerdag wordt genoemd. Dat het winter is, is vooral ‘s avonds en ‘s nachts te voelen.

Is het bij jullie te merken als het voorjaar is?, vroeg iemand me laatst per e-mail. Nauwelijks, kan ik daarop antwoorden. De echte natuurkenners zullen vast kunnen vertellen dat bepaalde planten in bloei komen als volgens de kalender de lente begint, maar er zijn hier het hele jaar door telkens weer nieuwe bloemen en wat maakt dat het er hier altijd warmer, aangekleder en gezelliger uitziet, is dat de bomen nooit bladloos worden, behalve dan de ipê, die opvalt doordat hij geen blad heeft als hij vol hangt met bloemen. Alle andere bomen lijken als het ware steeds een beetje te ruien; tussen groen blad zie je hier en daar een exemplaar dat er de brui aan geeft. En sommige bomen met grote bladeren zijn er het hele jaar druk mee plaats te maken voor nieuw blad.

Een Braziliaan zei ooit tegen mij dat men hier veel minder gevoel voor de seizoenen heeft en dat er eigenlijk maar twee seizoenen zijn: de overwegend droge tijd en de natte maanden. Je kunt dat goed zien in het moerasgebied de Pantanal, dat in de natte periode nauwelijks is te bezoeken omdat grote delen dan onder water staan. Alleen in de drogere periode zakt het waterpeil zodanig dat wegen er begaanbaar zijn.
Vanwege die twee seizoenen heb ik nu dus het gevoel dat het winter is, hoewel eind maart de herfst begon. Dat neemt niet weg dat de beija-flor-tesoura, de kolibrie op de foto, alweer enige tijd op het nestje zit. Er kunnen zomaar opeens weer jongen zijn. Dat gaat eigenlijk vrijwel het hele jaar door.
Het zal duidelijk zijn dat het best herkenbare teken van de overgang van de warme naar de koelere periode hier de wisseling van kleding is. Als ik vroeg de deur uit moet, doe ik een warme trui of een jack aan (waar ik soms na anderhalf uur alweer last van heb), en de lange broek is weer wat meer in trek dan de bermuda. Bovendien past bij dit seizoen ’s avonds warme chocolademelk.

Dat overigens ook hier het klimaat verandert, zien we op de TV. In het uiterste zuiden van het land, het deel dat grenst aan Uruguay en Argentinië, is de temperatuur gedaald tot vlak bij het vriespunt. Dat wordt nog niet als normaal beschouwd. Als ik nu op reis ging, koos ik de andere kant. Onze vrienden André en Siese belden vanuit Paraíba in de nordeste, het noord-oosten, en vertelden dat het daar ondanks de herfst volop zomer is.

Zomertijd, regentijd

Een week of twee geleden is de regentijd aangebroken. En het ging op dezelfde manier als toen ik dat voor het eerst meemaakte in Brasil. Dat was in Manaus, middenin het Amazonegebied. Om drie uur ‘s nachts werd ik wakker doordat er een storm door de straat raasde, direct gevolgd door enorme regenbuien, die pas ‘s middags om drie uur even pas op de plaats  maakten. Nu kwam ik met twee volle boodschappentassen terug van de supermarkt. Vlak voordat ik de hoek van mijn straat bereikte, stak er ineens een vreemde wind op. Een soort wervelwind die kartonnen dozen van de ene kant van de straat naar de andere leek te schoppen, en terug. Meteen voelde ik dikke droppen en ik kon niet snel genoeg tegen de helling op om nog droog thuis te komen. Sedertdien regent het gedurig, vele uren achtereen. En er komen dan zulke enorme hoeveelheden water naar beneden dat je je afvraagt waar het allemaal vandaan komt.
Elf maanden geleden schreef ik op dit weblog ook over de regen en over de rampzalige gevolgen ervan voor mensen die op of vlakbij hellingen wonen. Ook nu is het alweer raak; gisteren stonden de TV-journaals bol van de beelden van ondergelopen wijken in grote steden zoals Belo Horizonte.
De vorige keer dat ik er hier over schreef kon ik laten weten dat er in Mariana gelukkig geen grote overlast was. Maar gezien de manier waarop hier soms tegen en bovenop hellingen wordt gebouwd had het me niet verbaasd als er ongelukken waren gebeurd.
Nu is het ook in Mariana raak. Bij twee huizen die ik vanaf mijn terras kan zien, aan de andere kant van de stad, verschenen kort na het begin van de regentijd grote lappen plastic. En enkele dagen later stond er een foto in het plaatselijke krantje waarop was te zien dat er een aardverschuiving had plaatsgevonden waardoor de huizen aan de rand van een afgrond kwamen te staan. De bewoners moesten hun huis uit. Een van de huiseigenaren was zonder toestemming van de gemeente op een lager gelegen deel van het terrein een garage gaan bouwen, met het gevolg dat de helling kennelijk instabiel was geworden.
Gisteren kreeg mijn huisgenote Daniele een telefoontje dat onder het huis van een ‘tante’, die vlak boven de rivier woont, de keuken gedeeltelijk door het water was ondermijnd. We realiseren ons dat de regentijd nog maar net is begonnen. Veel mensen die aan de vele hellingen hier wonen zullen de komende tijd minder rustig slapen. Ik hoorde dat ook in de wijk Rosário, waar ik eerder woonde, al maatregelen worden getroffen om instortingsgevaar te verminderen.
Over een paar dagen begint hier de zomer, en dat is niet voor iedereen de prettigste periode van het jaar.
Foto: voorpagina van de krant Ponto Final. “Gezinnen verhuisd vanwege instortingsgevaar.”