Het is tijd om afscheid te nemen van China. We doen dat op de stoep bij de toegang tot een kleinere tempel. De versieringen zijn hier minder uitbundig dan op eerdere foto’s, maar ze mogen er toch ook nog zijn. Aan kleuren in ieder geval geen gebrek.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Wanneer het precies was, herinner ik me niet meer. Maar het moet in 1974 zijn geweest dat ik in de krant las over de ontdekking van een groot terracotta leger in China. Naderhand zou het de belangrijkste archeologische vondst van de 20ste eeuw blijken te zijn. Op Wikipedia is er een hoofdstuk aan gewijd.
Wij bezochten de plek dus dertien jaar na de ontdekking. Er was nog maar een klein deel te bezichtigen, maar ook dat was al heel indrukwekkend. Geen twee figuren zijn identiek; het zijn allemaal unieke beelden.
Er mocht niet met flitslicht worden gefotografeerd en als iemand het toch probeerde, kreeg hij een fikse reprimande van een strenge bewaker. Nu had mijn flitser op die afstand toch weinig verschil gemaakt, dus het werd per definitie een wat donkere plaat.
Toen we terugwandelden naar een bushalte, kwamen we een stel op de fiets tegen. Ik zag dat het Nederlandse fietsen waren en riep naar de fietsers: “Daar neem ik mijn petje diep voor af!” “Dank je, zei de vrouw op de achterste fiets, dat had ik net nodig!”
Als je op de foto klikt, krijg je hem beter te zien.
Een van de karakters die je het eerst leert herkennen in China is het teken voor Vrouw. Je komt dat vele malen tegen bij de ingangen van toiletten, zowel binnens- als buitenshuis. Het wemelt in Chinese steden van de openbare toiletten. Op de foto de ingang van een damestoilet.
Bovendien is het een karakter dat je gemakkelijk kunt overnemen door de betrekkelijk eenvoudige vorm.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Zoals bekend bestaat het Chinese schrift uit een groot aantal karakters. Elk karakter is een tekening op zichzelf en sommige zien er heel ingewikkeld uit. Wij leerden het karakter voor het woord Holland, zodat we dat op ansichtkaarten konden zetten.
Dit is een schrijfmachine waarmee zo te zien een soort stencil werd beschreven. Ik denk dat je ze in deze tijd van computers nauwelijks nog zult tegenkomen. Een museumstuk dus.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Dit is niet de mooiste foto die ik in China maakte. Maar ik laat hem hier zien omdat hij zo duidelijk toont hoe het karstgebergte eruit ziet en hoe de kegelvormige bergen oprijzen uit een vrijwel horizontale vlakte.
Deze foto is gemaakt in de omgeving van de stad Yangshuo. Niet voor niets is dit een favoriete bestemming voor wie China bezoekt.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Wij reisden door China in het gezelschap van een uitstekende gids, die het land en de bewoners goed bleek te kennen. Van tijd tot tijd attendeerde hij ons op (eigen)aardigheden. Chinezen bleken veel tijd wachtend door te brengen. Hier op het stationsplein van de stad Luoyang stonden palen met de naam van de plaatsen waarheen binnenkort treinen zouden vertrekken. Passagiers dienden zich bij zo’n bord te verzamelen. Als buitenlanders mochten wij naar een wachtkamer en we kregen voorrang bij het instappen; dat was maar goed ook, want de Chinezen vochten echt om als eerste in de trein te belanden.
Waar onze gids ons speciaal op attendeerde was de Chinese kleermakerszit. Als wij op onze hurken gaan zitten, buigen we de voet en zitten we op de voorvoet. Chinezen zijn in staat hun voet plat op de grond te zetten en hun enkels te buigen in een voor ons onmogelijke hoek. Zie de kleine foto. Daardoor konden zij beduidend langer in die houding blijven zitten.
Als je op een foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Dit is een eigenaardig tafereel, gefotografeerd tijdens een fietstocht in de omgeving van Yangshuo, China 1987. Niet zozeer eigenaardig vanwege de Chinees die op een handkar handelswaar en gezinsleden vervoert, maar vanwege wat er op het wegdek ligt. We konden niet zien wat het was en we konden het ook niet aan de Chinezen vragen. Het waren bossen van het een of andere gewas die met opzet op straat werden gelegd, kennelijk met de bedoeling dat passerende bussen en vrachtauto’s (personenauto’s zagen we er nagenoeg niet) voor het dorsen zorgden. Was zo’n auto in een rustig tempo gepasseerd, dan werd het spul weer netjes opnieuw verspreid.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Op deze foto is, beter nog dan op de foto van 5 december, te zien hoe de rijstverbouw een soort continu-proces is, waarin de verschillende stadia gelijktijdig worden doorlopen.
Wie goed kijkt, ziet rechts in het midden de hoed van een Chinees die in de rijst aan het werk is.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Ook aan de rivier in Yangshuo, 1987. Vrouwen die een kippepootje en groenten schoonmaken aan de oever van de rivier.
Als je op de foto klikt, krijg je hem groter te zien.
Onze digitale revolutie heeft ook een nieuwe emancipatiegolf veroorzaakt, in die zin dat iedereen, ongeacht zijn kennis, ervaring, intelligentie, ieder ogenblik de hele wereld kan laten weten wat hij van alles vindt. Hofland, de Groene, 24-04-2012